zazaki.net
28 Adare 2024 Panşeme
Girdîya Karakteran : 12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto
30 Hezîrane 2010 Çarşeme 09:08

Şêx Seîd û Hevalê Ey Amey Yad Kerdene

[Xebere]
Zazakî.NET

28ê menga hezîrane de, ede paytextê Almanya Berlîn de seba yadkerdişê Şêx Seîd û embazanê ey kombîyayîşê ame amade kerdene. Amadekerdoxê nê kombîyayîşî Înstîtutê Ziwan û Kulturê Kirmancî (Zaza)-IKK Berlîn, Navenda Kurd a Berlînî û KOMKAR Berlîn bîy. Kombîyayîşî salona Navenda Kurdî de, saete 18.00 de hetê serekê ÎKK nuştox Îsmet Sîvereklî ra ame rakedene. Sîvereklî, verê veran, seba hurmetnîşandayîşî, goşdayoxî yew deqa dawetê rawustişî kerdîy û aye ra dima kî bi kilmekîye qalê serewedaritişê serra 1925î kerd û dima qisa daye qiseykerdoxan.

Qiseykerdoxo yewin, başûrê Kurdîstanî ra Ahmed Balayî bî. Balayî, cîya-cîya hetan ra Serewedaritişê Kurdan ê serra 1925î ser o vinet. Goreyê zanayîş û bawerîya xo, sebebê sernêkewtişî îfade kerdîy. Balayî, bi kilmekîye va, “Merdim ke serewedaritişê 1925î ser o fikirîno, bi rehetîye vîneno ke kemîyê orgnîzebîyayîşî zaf ê. Parçeyê Kurdîstanî yê bînî haca bimanê, bakûrê Kurdîstanî de kî mabênê kurdan de îttîfaqêde baş peyda nêbîyo. Heto bîn ra rastîye a ya ke na kemîye tena hereketê 1925î de nê, pêroyîya xoverdayîşanê kurdan ê a roje de bîya.”

Qiseykerdoxê diyine nuştox Munzur Çem bî. Çemî, qismê yewine yê qiseykerdişê xo bi kirmancki (zazakî) kerd. Çemî vateyê xo de bi kilmekîye îfade kerd ke, hereketê 1925î hereketêde mîllî ya kî neteweyî bî. Binê kontrolê şêx û melayan de bîyayîş, na rastîye nêvurneno. Hem Şêx Seîd û embazê ey welatperwer bî hem kî ê, endam û îdarekerdoxê “Azadî” bî ke Azadî kî organîzasyonêde mîllî bî. Armancê xoverdayîşê 1925î, Kurdîstanêde xoser, heq û huquqê kurdan bî.

Munzur Çemî nîşan da ke destpêkerdiş de çapemenîya tirkan a Îstnabulî kî hereket sey hereketêde milli nîşan dayo. Xora dozger û hakîmê Dadgeha Îstîklalî ya Dîyarbekirî kî Şêx Seîd û embazê ey bi naye sucdar kerdê. Înan eşkera vato ke “Şima waşt ke Kurdîstanêde azad saz bikerêne, no sebeb ra kî ganî şima cezaya xo bivînê.”

Têpîya parlamentoyê tirkan de kî qisekerdiş û hurênayîş na çerçewa de bîyo. Peyê cû, hukmatê tirkan, goreyê menfaatê dewleta xo, karakterê hereketî bi zanayîş sey “îrtîca” nîşan dayo. Peynîya vateyê xo de Çemî va, “Kemîyanê hereketanê kurdan ê verênan ser o vinetiş bes nîyo. Muhim o yo ke merdim inan ra derse bigêro. Sey nimûne: 1925 de mabênê kurdan de yewîya mîllî çin bîye, ewro hina kî çin a. Kurdî têkişteameyiş û pîyakarkerdiş de wayîrê kemîyanê girsan ê. Yewbîn ra dûrvinetişê kurdan, tena sahaya polîtîka de kî nîyo. Kurdî sey komele; ma vajîme ciwanî, cinî, nuştox û rojnemevanî, mamostayî ûêb. Yewbînî ra dûr ê. No hal, rojê ra avê ganî bêro ca verdayene.”

Qiseykerdoxan ra dima dore ameye persan ser. No qisim de hem persî amey pers kerdene hem kî kesê ke waşt, bi kilmekîye fikrê xo îfade kerd.

Kombîyayîşo cande û serkewte, bi sipasîya serekê ÎKK Îsmet Sîvereklî qedîya.

29.06.2010, Berlîn

Na xebere 3081 rey wanîyaya
ŞÎROVEYÎ
Hem mîllî hem dînî
Serdar
Serewedaritişê Şêx Seîd de hama zî kurdan mîyan de (tirkan mîyan de zî winî yo) munaqeşe beno: vanî; o hereket mîllî bi, wazaynî welatê xo azad biko, yan dînî bi, wazaynî yew dewleta şer'î saz bikero. Çi rê no mijar zelal nîyo? Çunke, kurdê ma yê welatperwerî ehemmîyet nîdayo dîn, kurdê ma yê dîndar zî ehemmîyet nîdayo milletê xo. ( No cîya bîyayîş cumhurîyet ra pey wina bîyo nêke verî wina nîyo) her di hereketî zî yew çim ra ewnîyayî mesele ra. Qey yew şêx û mella nêşno bibo welatperwer? Qey yew şoreşger îllehîm dînbetal bo? Ne dîn malê bawkê kesî yo ne zî welatperwerey. Hereketê Şêx Seîdî zî hem dînî hem mîllî yo.
30 Hezîrane 2010 Çarşeme 09:47