zazaki.net
26 Nîsane 2024 Îne
Girdîya Karakteran : 12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto
28 Adare 2012 Çarşeme 13:03

Ziwanê Dadî Sey Şitê Dadî Helal û Weş o

Roportaj: Hesen Çakir

Hesen Çakir: Ti eşkenî derheqê heyatê xo de melumat bidê; ti kotî ra yê, to çi wendo, kotî ciwîyenê, sewbîna çi kar kenî?

Mucahit Goker: Ez 1962 de qezayê Çewlîgî Dara Hênî de omîya dinya. Mi mektebê verin Dara Hênî de wend. Mektebê mîyanin û lîse Çewlîg de qedînay. Mi unîversîte Wan de qedîna. Malimtîya mi Kayserî, Semsûr, Dara Hênî û Mersîn de vêrt. Ez 2009 de teqawut bîya. Nika Mersîn de ciwîyena. Ez muzîk û hunerî ser o xebetyena, temburî ser o kurs dana.

Hesen Çakir: To key dest bi muzîk kerd, ti kamcîn enstrumanan cenenî?

Mucahit Goker: Qicî ra nat mi muzîk ra hes kerdênê. Ez hîrês-çarês serre bîya, yo temburo (baxlama) şikte kotbî mi dest, yew-di têl ser di bîy. O wext dormalê ma de yew sazben çinê bî ki ez tera bimusî. Mi xo bi xo cend û ez musewa. Ez cura, tembur, baxlama û zobîn flut, cumbuş, ney, ud zî tay cenena.

Hesen Çakir: Terzê muzîkê to çi yo, çima no terz?

Mucahit Goker: Muzîk ke ez ser şixulyena muzîko verin û êrîn tîzerê di yê. Eke in muzîk ma resen siba, o wext qîymet yê bon zêde.

Hesen Çakir: Ti kamcîn muzîsyenen a xebitîyayê, binê tesîre kamcîn muzîsyenan de mendê?

Mucahit Goker: Muzîsyenê ki ez têy xebetîyena, vokal de Hîvda Gokel konservatuwarê muzîkî qedenayo. Nika hunermenda MKM ya. Gîtar de, Serdar Turkmen hevalêko fedekar o. Bi xo tirk o. Labelê muzîkê kirdkî de xizmetê ey zaf o. Zeli (bilûri), Serhat Hemdem zî hunermendêkê MKM yo. Muzîk ser şixulyeno. Perkusyon (rîtm) Welat Daniş Mêrdîn, Nisêbîn ra wo. Universîte de waneno.

Keyê ma de, bav û kalan ra nat kirdkî xeber dîyene. Ez qic bîya, dadî min radyoyê Erîwanî goştarî kerdene. Min zî meraq kerdene û goş nênê ser. Pîlaq vêrin bibîy. Mehmûd Qizil, Şakiro, Kawis Axa, mi qicê ra goştarî kerdbîy. 1975 ra bacê Şivan, Aram Dîkran, Şîyar, Tehsîn Taha û Ciwan Haco zedê ra mi goştarî kerdene.

Çewlîg de Rencber Ezîz estbî. Kirdkî ser zaf dêyrî, kilamî viraştbîy. Labelê emîr yi derg nibî. Homa cayê yi cennet biko, dinya xo bedelna.

Hesen Çakir: Hetanî nika çi qaset, cd yan klîbî viraştê?

Mucahit Goker: Mi nêviraştê. Nika ez album ser xebetyena. Dêyr ke mi viraşt hê hedrêy. Besteyê ke mi viraştê, bê bestû dêyrê ke dormalê Çewlîg de yen vatiş, eynan ser zî xebatê mi esta. Ez wazena ke ê deyran nota ser viraz û qeyd bikêr. Zewbin ê deyr ke dewan de yen vatiş, in wesar nîyet mi est, ez şêr dewan bigêr û deyrû, klamû qeyd bikêr.

Hesen Çakir: Ti muzîkê kirdan senî vînenê, seba ke muzîkê kirdkî aver şiro fikrê to çi yo?

Mucahit Goker: Nika muzîkê kirdan dinya ser caye xo gurewto. Hêna aver şino. Kirdkî çend aver şî, muzîk de zî aver şina. Serran peyînan hunermend ercîyaye kirdkî ser xebetyê û kirdkî da şinasnayiş û da heskerdiş. Inî hunermendî Rencber Ezîz, Mikaîl Aslan, Ehmed Aslan, Kerem Sevînç, Serwet Kocakaya û aye ke namey yîn nika nêamey mi vîr. Xebatê yin ercîyena.

Hesen Çakir: Besteyê to estê, nameyê yin ti eşkenê vacê? Arêdayîşî ser o xebata to çi esta?

Mucahit Goker: New besteyê mi kirdkî estî. Deyrê ki dormalê Çewlîg de amey vatiş, da-vîstî deyrî estî ke mi arêday. Ez hema ser xebetyena. Besteyê ke mi viraştî, nameyê yinî "Dara Hênî", "Ga Ho Vêrnî d’", "Ceylon", "Kerr û Lal", "Evdalo ", Ti çi Pawenî", "Efo Berz", "Bîyo Vila", "Hewê Çendin a?"

Hesen Çakir: Seba kirdkî fikrê to çi yo?

Mucahit Goker: Heta nika kirdkî ser o bandur estbî. Vateyê UNESCO gore, kirdkî ser rîsk esto û ina berdewam bikêr, kirdkî bena vîn. Çewlîg, Gimgim, Dêrsim, Semsûr, Aldûş, Xarpêt, Amed û her bajar, hetta her dewe de cîya xeber deyêne. Nizdê vîst serr a ke xebatêke ercîyaye virazyena. Kitabî, kovar û rojname ke nisyê, însan wendiş û nuştiş pê hesyayî. Înternet inî gure de, gureyê wendiş û nuştişî de cayê muhîm o. Kovara Vateyî, kovara Şewçila û rojnameyê Newepelî semêd ma çilayê ercîyaye yê. Labelê teyna bes nîyo. Gereka ziwan ser perwerde bibû. Û televîzyon zî gereka bibû. Kirdkî bi huner û muzîk lez yena şinasnayîş. Edebîyat, folklor, muzîk, senatê destan ser o festîvalî, sempozyumî bajaran de, qezayan de gereka bivirazîyê. Her çî ra ver gereka însan ma qîymet bidû ziwan û qisey bikerû. No rid ra ez vana "Ziwan dadî, sey şit dadî helal û weş o."

Hesen Çakir: Gelo ti edebîyatê kirdkî taqîb kenî yan ney?

Mucahit Goker: Hetan mi dest ra bêro, ez taqîb kena. Vate, Şewçila, Newepel ez nivêrnena, wanena. Bê ay zî îtya Mersîn de kursê kirdkî nîyay a. Daha verci Dîyarbekir de, Anqara de, Îstanbul de mi eşnawit kursê kirdkî virazyene. Inê xebatî hol ê.

Hesen Çakir: Ez seba roportajî teşekur kena.

Mucahit Goker: Ez xebatê şima rê teşekur kena û zerrweşî wazena. Bimanên weşî de.

*

Yew deyîra Mucahîd Gokerî:

KERR Û LAL

Hesirûn gulerikûn rişnena, ha yena, ha yena, rindika min a

Dêrd xo çoyî ra nivûna, şermûnek a, qurfûnek a, gulvareka min a

Nî xor bena nî çoyî r’ bena, nêbena nêbena qê nêbena

Nêbena, nêbena, çira nêbena? Rindîye ya hênê yar mûnena

 

Va, “Mi hewn dî, hewnêk zelal, ez bibîya pîr û kerr û lal”

Ziwani g’ ez zûna nivajyen, ziwani g’ vajîyen ez nîzûna

Nî ina dinya nî dinya bîn, ez nêbena, nêbena, qê nêbena

Nêbena, nêbena, çıra nêbena, qê inî ez eka dinya ra şina

Mucahît GÖKER

_________________

Not: No roportaj “Newepel, Rojnameyo 15 roje yo kulturî, Dîyarbekir 01-15 sibate 2012, r. 4” de weşanîyayo.  

Na xebere 3352 rey wanîyaya
No nuşte hema şîrove nêbîyo.