Kirdkî de Edebîyatê Tutan

Termê “Edebîyatê Tutan” çi vatişkî çi nuştekî, exlebê xwu edebîyato ke goreyê hîsîyat, tefekur û xeyalê tutanê ke emrê xwu mabeynê serranê 2-14 de yo rê yeno vatiş.

Folklorê ma yo ke hetanî nika ameyo arêdayiş û kitaban, kovaran, rojnameyan û keyepelanê înternetî de weşanîyayo de gelêk mamikî, lorîgî, çibenokî û sanikê ke tenya xîtabê tutan kenê estê. La çi heyf ke hetanî nika enê eserî arênêdîyayê, tesnîf nêbiyê û yew ca de, ma vajin yew kitab de nêameyê komkerdiş, wina parçe-parçe vilabiyaye weşanan de yê. Seba ke arşîvê weşananê ma bi hawayêko muntezem yew ca de nîyo coka zehmet o ke enê eserî bi serûber arêbidiyê, tesnîf bibê û yew ca de kom bibê. Labelê esasê xwu de kesê ke bizanê û biwazê karêko winasî bikerê zî çin ê. Hema vajêne zafê telebeyê ke unîversîteyan de bi kurdî (kurmancî, zazakî) lîsans wanenê yan zî master kenê, xwu nêdanê zehmet, hîna zaf çiyê hazirî dima yê. Esas, neke wendekarî kislanî kenê, raşta ci, malimê înan zî rayir nêmûsnenê telebeyanê xwu. Zafê reyan yan ma ra çiyo amade gênê yan zî bêke çime nîşan bidê çiyo amade kopya kenê.

Kitabê ke kewenê kategorîya “edebîyatê tutan” û hetanî nika bi kirdkî amade biyê, êyê ke ez eşkaya tesbît bikerî 50 heb ê. Mimkun o ke hîna zafî bê la eke estê zî xebera mi ci ra çin a.

Kitabo tewr verîn serra 1993 de, o peyîn zî 2015 de weşanîyayo. Enê 50 kitaban ra qismêko muhîm tercume yê, qismêk zî folklorê ma ra yê. Labelê fabil, şîîr û hîkayeyê ke xisûsen semedê tutan nusîyayê zaf kêmî yê. Çiyo xirab, enê 50 kitaban ra qismêko muhîm seba ke dewletanê ciya-ciyayan de weşanîyayê, ancî qismêk zî sey proje hetê tayê dezgeyan ra hûmarêka zaf cuzî weşanîyayê coka peydakerdişê înan zehmet o.

Bi hawayê kronolojîk yanî goreyê serra weşanî lîsteya kitabanê ma yê tutan:

1-Alan Dilpak & Lerzan Jandîl, Weneyên bi ABC l, Weşanên Rewşen, Stockholm, 1993, 34 rîpelî

2-Alan Dilpak & Lerzan Jandîl, Binivisne! Niyade! Birengne! 1, Weşanên Rewşen, Berlin, 1995 (?), 142 rîpelî

3-Alan Dilpak & Lerzan Jandîl, Wendene Rostî ya 1, Weşanên Rewşen, Berlin, 1995 (?), 191 r.

4-Haydar Diljen, Ziwanê Ma Alfaba, Weşanên Diljen, Îstanbul 1996, 90 rîpelî

5-Gunilla Wolde, Emma Şina Tixtordê Dindanan Heti, Tadayox: Haydar Diljen, Weşanxaneya Apec, Stokholm, 1997, 22 rîpelî

6-Gunilla Wolde, Tûte yo Pasta Virazeno, Tadayox: Haydar Diljen, Weşanxaneya Apec, Stokholm 1997, 22 rîpelî

7-Gunilla Wolde, Tûte yo Şino Teber, Tadayox: Haydar Diljen, Weşanxaneya Apec, Stokholm 1997, 22 rîpelî

8-Hamdi Ozyurt, Divdiv (sanika şarî), Weşanên Arya, Îstanbul, 2002, 21 rîpelî

9-Hamdî Ozyurt, Lajeko Zimbêlin, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, 2003, 18 rîpelî

10-Malmisanij, Pîre û Luye, Weqfa Kurdî ya Kulturî li Stockholmê, Stockholm, 2004, 24 rîpelî 

11-M. Malmisanij, Rindê Kincan Xo ra Dana, Weqfa Kurdî ya Kulturî li Stockholmê, Stockholm, 2004, 20 rîpelî

12-Malmisanij, Rindê Heywanan Nas Kena, Weqfa Kurdî ya Kulturî li Stockholmê, Stockholm, 2004, 20 rîpelî

13-M. Malmisanij, Rindê Baxçeyê Kaloyî de, Weqfa Kurdî ya Kulturî li Stockholmê, Stockholm, 2004, 28 rîpelî

14-M. Malmisanij, Rindê Vana Ê Min a, Weqfa Kurdî ya Kulturî li Stockholmê, Stockholm, 2004, 20 rîpelî

15-M. Malmisanij, Rindê û Keyeyê Xo, Weqfa Kurdî ya Kulturî li Stockholmê, Stockholm, 2004, 12 rîpelî

16-Seyidxan Kurij, Filît û Gulîzar, Weqfa Kurdî ya Kulturî li Stockholmê, Stockholm, 2004, 28 rîpelî

17-Victor Hugo, Notre-Damea Parîsî, Newe ra nuştoxe: Maj Bylock, Swêdkî ra tadayox: J. Îhsan Espar, Weqfa Kurdî ya Kulturî Li Stockholmê, Stockholm, 2005, 87 rîpelî

18-Daniel Defoe, Robinson Crusoe, Newe ra nuştoxe: Maj Bylock, Swêdkî ra tadayox: J. Îhsan Espar, Weqfa Kurdî ya Kulturî Li Stockholmê, Stockholm, 2005, 79 rîpelî

19-Hamdi Özyurt, Dergûş Çira Berbeno?, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, 2005, 22 rîpelî

20-Gunilla Wolde, Kreşa Emma, Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneyê Apec, Stockholm, 2007, 25 rîpelî

21-Gunilla Wolde, Tûte û Malîne, Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneyê Apec, Stockholm, 2007, 24 rîpelî

22-Gunilla Wolde, Tûte Bi Pişê Kay Keno, Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneyê Apec, Stockholm, 2007, 24 rîpelî

23-Gunilla Wolde, Emaya Eksî, Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneyê Apec, Stockholm, 2007, 22 rîpelî

24-Gunilla Wolde, Tûte Hurdî yo, Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneyê Apec, Stockholm, 2007, 24 rîpelî

25-Ulf Löfgren, Rindo Kincanê Xo Şuweno, Swêdkî ra Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneya Apec, Stockholm, 2008, 27 rîpelî

26-Olsson, Lotta & Jönsson, Maria, Morîs Berberî Het, Swêdkî ra Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneya Apecê, Stockholm 2009, 28 rîpelî

27-Olsson, Lotta & Jönsson, Maria, Morîs Merga Girde de, Swêdkî ra Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneya Apecê, Stockholm 2009, 28 rîpelî

28-Olsson, Lotta & Jönsson, Maria, Morîs û Serê Sibayî, Swêdkî ra Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneya Apecê, Stockholm 2009, 28 rîpelî

29-lsson, Lotta & Jönsson, Maria, Morîs Keyeyî Ewnîyêno, Swêdkî ra Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneya Apecê, Stockholm 2009, 28 rîpelî

30-Anna-Clara û Thommas Tidholm, Ture Roşeno û Ewnîyêno, Swêdkî ra Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneya Apecê, Stockholm 2009, 32 rîpelî

31-Anna-Clara û Thommas Tidholm, Va Tureyî Hewa Fîneno, Swêdkî ra Tadayox: J. Îhsan Espar, Weşanxaneya Apecê, Stockholm 2009, 32 rîpelî

32-Mehmûd Nêşite, Qehremanîya Vîta Zingure, Weşanên Enstîtuya Kurdî ya Amedê, Dîyarbekir 2010, 16 rîpelî

33-Mehmûd Nêşite, Biza Kole Asnawî Kena, Weşanên Enstîtuya Kurdî ya Amedê, Dîyarbekir 2010, 12 rîpelî

34-Mehmûd Nêşite, Luya Rîsîyaye Û Ap Elî, Weşanên Enstîtuya Kurdî ya Amedê, Dîyarbekir 2010, 12 rîpelî

35-Amadekarî: Kamer Söylemez & Eren Kılıç, ABCê Ma, (?), Îstanbul 2010, 32 rîpelî

36-Amadekarî: Kamer Söylemez & Eren Kılıç, Heywanê Ma, (?), Îstanbul 2010, 36 rîpelî

37-Amadekarî: Kamer Söylemez & Eren Kılıç, Hacetî û Qavî, (?), Îstanbul 2010, 28 rîpelî

38-Amadekarî: Kamer Söylemez & Eren Kılıç, Zerzewat û Yemîs, (?), Îstanbul 2010, 24 rîpelî

39-Alan Dilpak & Lerzan Jandîl, Kermo Çimvêşan, Berlîn 2011, 43 rîpelî

40-Alan Dilpak & Lerzan Jandîl, Kermo Çimvêşan, Berlîn 2011, 43 rîpelî

41-Medet Can, Hêgayo Bêwahêr, Îstanbûl 2012, 64 rîpelî

42-Alan Dilpak & Lerzan Jandîl, Xiznaya Çekuyan 1 (Deutsch & Kirmanckî), Înstîtutê Ziwan û Kulturê Kirmancî (Zaza) - IKK e. V., Berlîn 2012

43-Alan Dilpak & Lerzan Jandîl, Xiznaya Çekuyan 2 (Deutsch & Kirmanckî), Înstîtutê Ziwan û Kulturê Kirmancî (Zaza) - IKK e. V., Berlîn 2012

44-Sven Nordqvîst, Findo Cîya Beno, Apec, Stockholm, 2012

45-Heş û Luye (sanike), Weşanê Dîsa, Diyarbekir, 2015, 20 rîpelî

46-Luye û Zerrece (sanike), Weşanê Dîsa, Diyarbekir, 2015, 12 rîpelî

47-Namey Kamî Kotî yo (sanike), Weşanê Dîsa, Diyarbekir, 2015, 20 rîpelî

48-Vergo ke Xo Şêr Vîneno (sanike), Weşanê Dîsa, Diyarbekir, 2015, 24 rîpelî

49-Voreke û Verg (sanike), Weşanê Dîsa, Diyarbekir, 2015, 12 rîpelî

50-Wa Pêro To rê bo (sanike), Weşanê Dîsa, Diyarbekir, 2015, 16 rîpelî

_________________

YASAL UYARI: www.zazaki.net kaynağında yayınlanmış herhangi bir haber, yazı veya fotoğrafın site editöründen izin alınmadan olduğu gibi kopyalanarak ya da üzerinde çeşitli oynamalar yapılarak herhangi bir yerde yayınlanması; farklı çalışmalarda alıntı olarak kullanmak amacıyla cümle veya paragrafların kopyalanmasında ise standart bir şekilde kaynak belirtilmemesi durumunda hukuki süreç başlatılacaktır!