Xebatkaro Bênamus
Alî Beytaş
O şodir wina rew wûştbî ra. Çimê xoyo yew qutîya peyê berî de bî, çimê xoyo yew zî saeta serê dêsî de bî. O şefaqê şodirî de, zereyê keyeyî de sey yew sûravilike fetelîyêne. To wetrê wîna firdano.
Xora o bî-nêbî, wertê ey û wextî qet çînê bî. Emrê ey, bi tir û vira vêrdbî ra. Cênîka xoya kufkina pilarine ra zî bêhemd tersêne.
Nat û dot fetelîya û sey xilcik verê qutîye de bî tîk. Dest kerd rîterdîşê xo. Eke rîterdîşê xo qedêna, kulmê kolonya çalanê rîyê xo ra çarnê. Peyê cû, vazda bi lerze kinc-kolî day xo ra. Kravata xo ya sey malike, vileyê xoyê qatmî ser o şidêna. Hêdî-hêdi, lingê xo nay ro verba berê teberî şî. Bi ters ber kerd ya. Çîrana berî, yew dolime “çîîîîîr” va û çizê. Tersanê cênîka xoya kufkina pilarine ra, wertê şêmige de çik bî vinet. Ne şî teber, ne zî ame zere. Yew dolime, binê çimî ra nat û dotê xo nîyada. Çimê xo pildofîyay, porê sereyê xo bî gij. Tamara çareyê ey, sey kolîya huşke bîye rep. Hem bêhemd tersa, hem zî hêrs bî. Sereyê xo hêdî-hêdî kerd berz, avaro nîyada û bî pile-pila ey. “Heywax” va “Eke cênîka mi çîrayîşê nê mîratê berî biheşno, mi wena?” Dolimêna, nat û dotê xo nîyada. Zaf hêdî ber da ca û vêjya teber.
Vayê pakay zaf xedar amêyne. Xişe-xişa gilanê daran ra qet çîyê nîyamêne heşnayene. Çuçikî tersanê vayî ra verê dêsan de punizîyabîy. Keyeyê duştê keyeyê ey, tozika vewre ra nîyasêne. Xafila bertengê keyeyî ra vejya. Çend gamî ravêr şî, labelê nêşkîya xo biresno ereba. Wina pey de cêra ya, xo eşt berteng.
Her satike saeta xo de nîyadayêne. Tike-tika didananê ey bîye. Zerrîya eya bele henî eştê ke, sêneyê ey sey meşka doyî bîyêne berz nîştê ro. Qaputê xo, xo ser o şidêna. Çenteyê xo eşt binê hermeyê xo. Destê xo kerdî cêbanê potê xo û bertengê keyeyî ra vêjya. Bi lerze xo resna cayê vinetena ereba.
O serdê zimistanî de, tersan ver dormê gula ey ra araq niqitîyayêne. Ca de bêyt nêbî. Şî dot ame nat, şî dot ame nat û xafila saeta destê xo de hewna nîyada, qîra: “Heywax!” va “ez kar û gureyê xo ra zaf herey kewto. Nika ke ez şîyo leyê mudirî cewabê persa ey senî dano? Çi wele sereyê xo ro kerî?” va.
Cênîka kaleka ey de verê xo çarna ci, çimanê ey de nîyada, va:
- Ti qey nîya kena begê mi?
Qet vengê nêkerd. Sey xêxan, ame nat şî dot.
Cênika kaleka ey hewna pers kerd, va:
- No halê to qet halêde rind nîyo. Ti qey nîya tejxele kena begê mi?
- Ma ez se bikerî? Govende kaybikerî xaltî. Ti nawa vînena ke ez kar-gureyê xo ra zaf herê kewto.
- Tawa nêbeno, tawa nêbeno bêgê mi. Ma eke ti çend deqîqey herê bikuwî to xeneqnenê. Zaf xezeb meke bukê mi.
- Heya heya. Ti xo rê henî bizane, va û bî pile-pila ey.
Ereba amê verê raywanan de vinete. Têde raywanî seba pironîştena ereba dore de bî. Pironîştena çend pîyayan ra dime, dora pironîştena ereba amê ey. Têzik-têzik nîşt ereba ro. Tîk-tîk, nat û dot nîyada û nîşt ro. To wetrê arenaya boxeyanê Spanya de ro. Sey boxeyane Spanya, vêzikî dêne xo. Nat û dotê xo hîra-hîra nîyada. Yew dolime xo leqna, ca da qina xo ya lulike. Peyê cû, dest eşt kravata xo ya barîkeke, şidêna.
Sereyê ey vileyê ey ser o sey emanetî vinetebî. Şal û şapikê xo sey reşike sîya sote bî. Solê xo sey ronî bereqîyêne. Kravata xo sey doxîna tumanan zaf derg û barîye bî. Porê ey, goşanê ey ra, zimêlê ey zî lewanê ey ra nêverdbî ra. Rew-rew saeta hermeyê xo de nîyada. Zaf xo ra guman bî. Kivş bî ke ey zî sey Bekçî Murtazayî dewleta xo ya ceberrute ra zaf heskerdê. Qet nêwaştê ke vatişê dewleta xo ra yew dolime zî vejyo teber.
Cayê peyabîyayîşê ey de, ereba vinete. Çenteyê xo yo dirîyaye guret û ca ra wûşt ra. Bi destê xo yê raştî serê zendê xo yew dolime tîmar kerd. Têzik-têzik bî pîya. Wina saeta xo de nîyada. Sey paytona astoran bi vaştêne şî. Hinî lerze şîyêne ke to vatê firdano.
Ber kerd ya kewt zere. Heyata cayê karê ey xeylî derg bîye. Têzik-têzik verba odaya mudirî şî. Zaf tejxele de bî. Sereyê ey vileyê ey ser o hêjîyêne. Dest-payê xo lerzêne. Sey astorê kimêtî fire-fira ey bîye. Eke hevalê ey Welî no halê ey dî, veng da, va:
- Nê lawo se bîyo? Çi weqate bîya? Ti qey nîya xezeb şona Wusiv?
Cêra ya, yew dolime hevalê xo Welî de nîyada. Qet çîyê nêva. Winî bi lerze verba odaya mudirî şî. Çend gaman ra dime telepêkî bî û gina war ro. Welî xo resna ci hard ra kerd berz. Kinc-kolê ey kerdî raşt. Va:
- Ti qey nîya kena? Se bîyo to rê Wusiv Wusiv?
- Ez zaf herê kewto Welî. Ti devanê bi mi leqî kena. Nika ez şîyo, mudir begî ra çi vano?
- Tawa nêbeno Wusiv, tawa nêbeno, honde zî meterse.
- Se metersî? Ez kar-gureyê xo ra herê kewto. Mi zerar verdo dewleta xo. Heto bîn ra zî, ez çimê mudir begê xo ra gino war ro.
Verê, pîstîkê xo ard pêser. Bişkojê çakêtê xo girêday. Tike-tika didananê ey bîye. Zaf-zaf hêdî berê odaya mudirî kuwa kewt zere. Destê xo, verê xo de ardî pêser. Vileyê xoyo qatme kerd çewt. Punizîya û sey lulika rêxe, verê masa mudirî de çik bî vinet.
Qet xem talaşê mudirî nêbî. Verê xo çarnabî dês, resmê dêsî de nîyadêne û fîtike kuwêne. Xafila bi vengêde zaf belengaz va:
- Ez amo mudir beg.
Mudirî, hewna qet xo nêlewna. Fîte-fîta ey bîye fîtike kuwêne. Cixaraya fêkê xo wertê lewanê xo de yew dolime gir kerd, qîra va:
- Nê lawo ti kam a? Qey ama? Çi wazêna?
- Ez xebatkar Wusiv o, mudir beg. Karê xo ra tayê herê kewto. Ez vana çi emrê to esto, sere û çimanê mi ser.
- De şo, de şo. Ma qey sey herî vineta mi de nîyadana ero? Çimanê mi ver ra vîndî be şo, lajê herî.
Wusivî peyê vileyê xo kinit û binê lewan ra huya, va:
- Emrê to sere û çimanê mi ser, mudir begê mi.
Ber da ca û bênamus-bênamus bi lerze şî cayê karê xo.
2004
zazaki.net kerd ya. 'Mesela Wusı ı ' wende. E be ters wende. 'ez neşkino-nezano bu wanı. Sero heta davi, mı xode vet ke da weş waneno. Ez ebe xo de jihatıye de di. -güven-
Ewro zaf kefe mı amo ca. Rıdkı ma jubinı di.To mıre na salıxıy de. 'Wusıf' wend. Deste paye to weşo vari be.