Sîyatale

Keyê Homayî awan bo. Ti ha bineyke tena mendî. Ti zanî key ra yo ke ez hetê to ra nêameya? Heyran, nê ke ez nêameya, ti tena nêmendî ke ez bîyerî. De haydê, qeleme û defterê xo bigîre, goşê xo bide mi. Ez ewro to rê qalê Sîyataleyî kena. La ganî verê cû ez tayê çîyan vajî.

Biewnî mi ra ez to ra vana çi. Cuya ganeyan, ma vajin ke cuya însan û heywanan de tayê wextê zaf taybetî, wextê zaf nazikî estê. Yanî a gama ke cotî, nêrî û makî pîya benê, bi yewbînan şa benê. Wexto ke cinî û camêrd yan cinî û mêrde pîya benê, a wextêko winasî wextêko zaf taybet o, zaf xusûsî yo. Wextêko zaf mustesna û tilismên o. Hema sere de, nê karî rê tenayîyêka bêqusûre lazim a. Bêvengî û xelwetêko mutleq lazim o. Hetta ke biney tarîtîye lazim a. Têkilîya herame û nameşrû nêbo zî, merdim helalê yewbînî bo zî, hewna, ganî no kar çiman ra dûrî bo, nimite bo. No kar hende nazik û hessas o ke vizzînîyê meleşeyêk yan kirçe-kirçê lulikêka bêzar û bêziwane zî şêno tilismê ey bixeripno. Ma qaydeyanê dînî û cematkî nêhesibnin, ma edeb, terbîye, rukn û erkanan bidin kîşte zî, ancîna, pîyabîyayîşê cinsî xulqê xo ra, tebîetê xo ra ganî mehrem bo. Xora, merdim gam û hele, her wext nê karî rê amade nîyo, her game îştehê merdimî nêwazeno. Hetê waştişî ra, a esna de, ganî her di hetî zî ê karî rê amade bê, her di pîya biwazê. Seba her di hetan zî aramî, sukûnet û huzûrê ruhî zaf muhîm o. Ma vajin, eke hişê merdimî çîyêna ser o bo, yew xayleyê merdimî estbo, yan a esna de çîyêko xirab, bîyayîşêko ne weş bîyero vîrê merdimî, merdim serd beno. O semed ra, wextê ê karî de ganî merdim xo her tewir fikrî ra dûrî bido, ganî merdim verara yew huzûrê bêqusûrî de bo, tena konsantreyê ê karî bo. Û nê karî de çîyêko muhîm zî no yo ke, ganî her di hetî zî cîhetanê eqlî, bedenî û ruhî ra balix bê. A eynî bi no qayde, nuştiş zî, bi qasê pîyabîyayîşê cinsî taybet o, xusûsî yo, mehrem o. Nuştişî rê, bi taybet nuştişê edebî rê tenayî, bevengî û xelwet zaf muhîm ê. Aramî û sukûnetîya ruhî lazim ê. Eke nuştox tena nêmano, xelwet û bêvengîye de nêbo, meleka îlhamî hetê ey ra nêna. Eke kes nêzano zî ti zanî. Dê bîyare vîrê xo, hetanî ke ti tena nêmanî ez caran hetê to ra ameya?

Ti hol zanî ke bê to kes mi nêvîneno, vengê mi nêşino kesî. Coka ez nêşêna kesî ra bipersî. Qet nêbo ti mi ver ra biperse. Cinî bena camêrd beno, ferq nêkeno. Hema wendoxanê xo ra biperse. Wa kelawa xo sereyê xo ra ronê û bifikirîyê. Wa destê xo bidê wijdanê xo ser û cewab bidê. Ma vajin, camêrdî û cinîya xo çend rojî yo ke yewbînî nêdîyo. Ma ferz bikin ke cinîya ey şîya zeyî. Yan ma vajin, camêrd da-des rojî yo ke şîyo seyahet. Cinî keyeyê babîyê xo ra agêraya ameya, yan camêrd seyahet ra agêrayo ameyo. Her dîyan zî bêrîya yewbînî kerda. Îhtîyacîya her dîyan zî heta ti vajî bi pîyabîyene esta. Wexto ke ewnênê yewbînî ra, kijjî zerrîya înan ra şina. La ganî sebr bikerî. Her çî wextê ey esto. Axir şan de derûdor ke bi xalî, wextê rakewtişan, her dîyan kincê xo vurnay, odaya rakewtişî de, ha serê livîna xo de. Kelê eşqê înan werişto. Kewtê têverare. Ha yewbînî ra hes kenê. Hiş sereyê her dîyan ra zî şîyo. Şehwetê harî pêl bi pêl ê şanayê xo ra ver, her di zî serxoş bîyê, wina mestbîyaye ha deryaya eşqî de asneberîye kenê…

Ma vajin ke, tam a esna de, tam a vîstika ke merdim bêşuûr o de, yew mêmanêko bêwext vejîya ame. Ame verê berî û gum-gum da ber ro. De bêre û safî bike! Hey bimbarek, no wextê ameyîşî bi?!

Camêrd pêsero dano ber ro: “Gum, gum, gum!…” (Geber be!) Hey bêmirad, hey nêmendaye, wa a şewe babîyê to bişîyêne arêye û ti nêameyne dinya. Yan a erebaya ke ti pê amey, wa tekerê aye biteqayne! Tam na sîrata musteqîme de ti kotî ra vejyay amey, ha? Ohoy ti nêmanî bi mêmanîyê xo ro, bi îşê xo ro!...

Camêrd û cinî, ê karî dewam bikerî nêkerî, ferq nêkeno. Êdî tahm tede nêmendo. Zewqê înan, keyfê înan hullî heram bîyo şîyo. Ti zanî, o gureyo taybet bi ecele û helamedet zî nêbeno ha. Ganî boya merdimî hîra bo, wext bêsînor bo. Yanî, ganî kontrolê wextî destê merdimî bi xo de bo.

O merdimo ke a esnaya taybete de vejîya ame, wazena wa babî, dadî, bira yan embazo tewr nêzdî yê camêrdî yan yê cinîke bo, wazena wa roşnê çimê înan bo zî, seba ke keyfê înan herimnayo, êdî zerrîya înan ey ra serd nêbena? Gama ke werzê şirê nê mêmanê bêwextî rê ber akerê, senî do bi zerrîweşîye vajê ti xeyr amey, selamet amey, ti çiman ser amey? Eke mûrê xo nêxeripnê, eke bi rîyêko tehl û çareyêko qirmiçnaye ber anêkerê, yan sey artîstan zaf weş rol kenê yan zî zaf dirî yê! A na persa muhîme wendoxanê xo ra biperse, hela ka vanê se.

Ê ke gam û hele ha verê nefesê to de, ê ke nêverdanê ti xo rê nefes bigîrê, înan ra çend kesî nê çîyanê nazikan ra hayîdar ê? O fehm, o feraset çend kesan de esto? Çend kesî zanê ke nuştiş karêko hende taybet o, xusûsî yo. Ê bizanê yan nêzanê, nuştiş, eynen sey gureyê têkilîya cinsî karêko taybet o, zaf xusûsî yo, karêko nazik o.

Karê nuştişî nazikîya xo nazik o la yê to, rewşa to tewirêna taybet a. To dî, mi reya bîne vatibi, ti kerraya serê rayîran ê! La esas, hetêk ra zî, ti baxçeyêkê bê sêncî de gulêka sipî yî. Ti kîşta rayîrê am û xasî de yew leya vile yî, winî sipî-sipî abîyê. Baş yan xirab, hesûd û bexûd, çors yan nazik, kam vîyareno to boye keno. Ti ge-ge vanî, werrekna na boya weşe mi ra nêameyne la na boye êdî bîya parçeyekê to. Bîya qederê to. Ti hezaran rey xo bi awa Dîcle bişuwî, ti hezaran rey xo carî bikerî zî na boye to ra nêşina. Na boya ke mi serxoş kena, mi mest kena. Ti zanî yan ney? Ez çend rojan ra reyêk nîyerî na boye nêancî mîyanê pişika xo, wilay ez mirena. Na boya ke to ra yena, hiş sereyê mi ra zî berdo. Ez bîya aşiqê na boye.

Lawo ti amey leweyê nê asfaltî de, serê rayîrê am û tamî de to dikan ronayo. Ti hem beqalîye kenî hem nuştoxîye. Hey Homa to razî, Homa xeyr bido to, kurêk û tutmaj? Mîyanê na xirecire de, mîyanê nê qîrî û qelebalixî de ti senî nusenî? Mi to ra va, cayo ke ti nusenî, cayê nuştişî, cayê nê karan nîyo heyran. La ti bêarîya xo ra, ti serehuşkîya xo ra wina kenî. Ti ar nêkenî, ti zaf rikin î, ez to ra vajî se? Ti îfleh nêbenî ha.

Esas derdê to giran o. Ti rewşa miletê xo qebul nêkenî, ti bi halê miletê xo nalenî. Ma vajin, neyaranê miletê to, ziwanê to qedexe kerdo. La to het, qedexeyê dişminan panc perey nêkeno. Ti qîmê xo bi rewşa ziwanê xo yê hadireyî zî nêanî. Ziwano ke to baw û bawkalanê xo ra emanet girewto, ti wazenî hîna başêr dewrê înanê xo ra dimayî bikerî. Ruhê to ruhê sazkerdişî yo, yê xuliqnayîşî yo. Ruhê to, o ruh nîyo ke çimê xo ro çîyo hadre biçarno. Çimê to destê kesî de zî nîyê. Ti wazenê bingeyê miletê xo xurttir bikerî, miletê xo rê çimeyanê moralî yê neweyan bixuliqnê. La nêverdanê! Miletê to bi xo nêverdano. Hetanî çend serrî verê cû, êrîşê dişminan ver to xo rê bi nimitkî no kar kerdêne. Bi no qayde ti nê merdiman ra zî pawite mendêne. Xebera kesî to ra çin bî. La heta bi heta vaş binê tehtan de nêmaneno. Eke gule abîye, helbet boya aye nat û wet ra vila bena. Ti kewtî verê çimî. To dî vanê, xebera ke kewte mîyanê di lewan vila bena hetanî hewt dewan. Êdî ti kewtê serê ziwanan. Felata to çin a!

La ez ha to ra bi ziwanêko akerde û fesîh vana. Eke to ra yeno, ri mede nê merdimanê riqalindan! Se ra şinê, se kenê wa bikerî. Ti bawer be, ti tayê merdiman rê eyarê şêrî de şite şêre zî bîyarî, hewna pere nêkeno. Bala înan, dîqetê înan peydakerdişê qusûran ser o yo. Ti se kenî bike hewa yo. Eke qusûr to de nêvînê, to rê yew qusûr kîseyê xo ra peyda kenê. Eke qusûr peyda nêkerê, to kenê deyndarê xo.

To dî vizêr Sîyataleyê to va çi yan ney? Va: “To dî ez reyêk ameya mêmanîya to. Mi ewnîya ke ti û qijê xo ha kirdkî qisey kenê. Mi va, ha ana ha! Xo rê ziwanê xo qisey bikêne! Ez înkey ewnîyena qijê to hima zî ha kirdkî qisey kenê. Heme xeyrê mi ra yo ha!...” To dî?! Senî xo sey dîkî nepixnabi. Eke ey nêvatêne “xo rê ziwanê xo qisey bikêne”, şima çi rey ziwanê xo qisey kerdêne?! Ti û qijê xo zî, şima do sey ey û qijanê ey bi tirkî qisey bikerdêne. Yaaa!

No mêrdeyê to zaf nehs o! Ti xo rê vanî qey ehmeq o, ti ge-ge zereyê xo de vanî, no herêko çarling o. La sey to nîyo. Esas ehmeqî to de esta, ti xebîsan nêşinasnenî. Ti bişinasnî zî ti erey şinasnenî. To dî vanê, “Mi hetanî ke to şinasna, mi emrê xo xelisna!” Yê to zî a mesela ya. Kurmancê ma zî vanê “Ker xebîs, derman werîs!” Lawo şermê rîyê xo bişikne. Xeyrê ey to rê çin o. Çirika ey şîya virika ey menda. Xora, ti bibî ferîşteh, ti ey şew û roje paştîya xo de biçarnî zî, pere nêkeno. Esas, ez xo rê heyret manena ke yeno to ra vano se? Eke seba nuştoxîya to yeno, wa kitabanê to biwano. La ney! Mêro nêwaneno, yeno to vîneno. Yeno û verê to de qup keweno, êdî nêzano şîyayîş yan weriştiş çî yo. Heme gend û gemarê xo rijneno mîyanê mezgê to, xo to de rehet keno hema şino. Ha ha, to hew dî ke sey fisa Şeytanî to de vejîya:

- Ez tîya ra vîyartêne, mi va ez yew selam bidî, yew çaya to bişimî!

Ziqûmo sîya bişime! Vano qey na qula dikanî qawexaneyê ey o. Ti vanî qey Dîyarbekir de qawexaneyî qeht bîyê. Ti game erzenî, ti linge erzenî, serê her çend gaman ra, ha to rê yew qawexane. Çimê ey korrî nîyê la derdê ey çîyêna yo! Qawexane de merdimêko pank ke biherimno, peyda nêbeno. Kermê ey bi merdimanê qawexaneyî nêrijêno. Ganî xo to de veng bikero!

Mi sanbetê nê Sîyataleyî de kes nêdîyo. Rîyê ey çermeyê debaxî yo. Rîyê ey eynî rîyê kerge. Ti kerge kiş kenî nêkenî ha mîyanê firaqan de nequr kena. O bîyo qîr û dusyayo to ra. Fek to ra veranêdano. Her reya ke yeno, hetanî ke hişê to, mezgê to nêkero beyarêko bejik û bêkêr, hetanî ke sereyê to nêkero kuya xeripnayî, hetanî ke to hiş ra nêbero, to rehet nêverdano. Qaşo no Sîyatale dostikê to yo. Wey qeda gina dostikîya winayêne ro!

Ma vajin, tayê merdimê ke fikrê înan yan fealîyetê înan muşterek o, coka yenê têhet û tayê meselayan ser o munaqeşe kenê, bi no qayde ufqê înan abeno, boya înan vejîna. Dê hela mi ra vaje, çîyê to û nê darqewanî pîya esto? Dê mi ra vaje ke ez zî bizanî. Qey Homayî ti rast vajî. Ti Heqî sînenî, bîyare vîrê xo. Çi rey nê merdimî ra yew qala ke ti ci ra feyz bigîrî to eşnawita? To çi rey yew suhbeto ke ti ci ra zewq bigîrî, keyf bigîrî, ufqê to akero, vernîyê to roşn bikero, to nê merdimî reyde kerdo? Serê sibayî, verhelêk, êreyêk, vereşanêk, şanêk, nîmeyê şewe. Gam û saete ha verê to de. Sey hinge, sey mêşa hingimênî ving-vinga ey a. Vano “vinn, viinn, vinn…”, vano “minn, minn, minn…” Ti çi fekê ey ra fehm kenî? Ti heta yew cumle fehm kenî, ti vîst rey vanê “Heee?! To va se?” (Heee û quzilqurt û qarnaqisî!) Wilay û bîlay êdî ez şima ver tetirxanî bîya ha. Homayî kerd ke ez werd nêwena. Yanxo ez qebz bîyêne, mi nêkerdêne teber, wîîî! Weyyy, wey, wey! Wey li mi wey! Lawo ti hende cankutik î! Qey ti nêkewenî canê xo ver? Wişşş bawooo! Êdî ez goşdarîkerdişê nê merdimî ra merezdarî bîya. La ti xo ver nêkewenî. Bes o bes! Bes o wîîî!...

Vanê, hênî pûne ra aciz o, pûne zî şino çimeyê hênî de beno zergun. Qederê hênîyanê esîlan o. Verê çimeyê hênîyanê wisarî de pune zergun nêbeno. Kamca yew hênîyo esîl esto, kotî yew hênîyo ke serre duwês aşmî awa ey tim herkêna, pune şino verê fekê ê hênî de beno zergun. Pune karê xo zano. Hênîyê wisarî, nişkave ra xule-xul kenê la na xule-xule zûreyin a. Eke hezîrana zerdike helmê xo yo germ vila kerd, do yew vajo tîya hênîyêk estbi hezarî sond biwanî ke çin bi. Eynî meselaya to ya. Lawo ti kamî ra aciz bê, ê yenê benê pêşkarê to. Yan zî kamo ke hetê to ra yeno, hîsê înanê acizkerdişî hişyar benê. Ha no Sîyatale ha! Eynî qaşikê Şeytanî yo. Xora, eke ey ra gîyêk biameyne nêameyne hende museletê to nêbîyêne, do xo rê bilîyê karê xo bibîyêne. Mesela, Kejo Beg wina nîyo. Homayî vato rast qisey bike. Camêrd bilîyê karê xo yo. Yew hunerê ey esto. Eke yew îhtîyacîya ey bi to bibo, to rê telefon akeno. Saeta to ya musaîte perseno. Gureyê xo eşkera û zelal to ra vano. To ra perseno ke ti şênî na çarçewa de hetê ey bikerî yan ney? Eke to ra destûr girewt, hema werzeno yeno. Tam saeta xo de yeno, deqîqa şaş nêkeno. Û çi rey destveng zî nêno. Yan yew qeleme yan yew kitab to rê xo dest ra ano. Zerrîya to gêno ra. A çerçewaya ke verê cû şima ronaya, mîlîmêk aye ra nêkeweno teber. Gureyê xo hel keno, to rê sipas keno. Vano, ez bîya deyndarê to. Vano, ti mi ra çîyê biwazî ez waştena to rê amade ya. Tekrar-tekar sipas keno. Û bi nezaket, bi hurmet, bi edeb, bi terbîyet dano piro şino. Qey Sîyatale wina yo? Ohoy ti nêmanî bi Sîyataleyê xo ro! To hew ke dî sey kolîyêkê gircikinî rep ber ra kewt zere û ronişt. Yewna mêmanê to esto, ez ha verê to de û ti nusenî ya ti xo rê kitab wanenî, ti musaît ê yan nîyê, qet to ra perseno? Ney! Eke biperso zî, vano, o çî yo ti wanenî? O çî yo ti nusenî? Ganî ti ey rê sere ra hetanî peynî lak derzînî ra bikî. Hesab bidî ey. Yaaa! Mêrdeyê to nîyo? Sîyatale Efendî.  

Nusûbet o. Rûçikê ey de xeyr çin o. To dî kalikê to yê rehmetî vatê “Kirdasî meke nasî, to kerd nasî ci ra nêbenî xilasî!” Tabî nê kirdasîyê ke kalikê to vatêne, kurmancî nîyê. Kirdasîyanê şima şitê mertebîyan şimito. Kalêko to înan ser o vatêne. Wilay ez vajî-nêvajî, ti nê merdimî ra nêbenî xilasî. Rîyê nê merdimî ra êdî ti nêaftarenî kesî de bihuyê, bi samîmîyet qisey bikî. Çunkî çimê to tersayo. Ti vanî ez kamî de bihuyî, huyayîşê mi ra, samîmîyetê mi ra ri gênê û êdî ez belayê înan ra nêfelitêna.

Esas tîya de sucê to bi xo yo. Ti zêde ra însanî yê. Ma vajin, to ewnîya ke yew ha rayîr ra vîyareno, lingêka xo ra lengeno. Zerrîya to pê veşena (Ax na zerrîya to!), ti werzenî şinî heto ke lengeno ra xo danê binê çengê ey. Ti vanî, ez ey rî bibî destek. Wa bi selametîye rayîr ra ravîyaro. Ti wina vanî, ti wina kenî. La o se keno? Xo nêdano linga xo ya saxleme ser. Firsendêko hol kewno destê mixanetîye. Heme giranîya xo erzeno to ser. Ti binê giranîya ey de pelixênî. Ti benî çewt, ti zor danî xo, ti mîyanê areqî de manenî. Ti vanî, ez holîya xo nîmcet nêverdî. La hetanî ke ti camêrdî rayîr ra xelisnenî, linga to zî bena lenge. Holîya ke to kerde, pirnikanê to ra yena teber. Lengo ke ti hetê ey kenî, ti ardimê ey kenî, nê firsendî xo rê sey xenîmetî vîneno, to zî keno sey xo. Hetta ke, ti ey ra xirabêr benî. Ê to paştîya to zî kewna to ver. Camêrd bi naye zî nêvindeno. Badê ke tenge ra xelisîya, vano, ez şênayne rayîr ra ravîyarî. Ti amey kewtî binê çengê mi, to ez dejnaya, wey! Û bi heme qurnazîya xo bi to henekê xo keno, binê zimbêlan ra zî bi to huyeno. Ti poşman benî. Ti ax û wax kenî. La êdî şi! Tena ti xo wenî, kar û halê to wina yo.

Mi to ra va, nêweşîya to bêderman a. Ti îfleh nêbenî. La êdî derdanê to ra ez zî merezdarî bîya ha. Ewro bes o. Ez ha şina. Xora ez nêşî zî Sîyataleyê to kotî bo, to hew ke dî ma de vejîya. Tu û o, şima xo rê se kenî bikêne. Gîyê şima gebola şima. Ez ha şîya…