"Ijo yeno, Ijo!"

Mi bala xwu daya ser, kirdê ma yarî ra zaf hes kenê. Ez bi xwu zî yarî û huyayiş ra hes kena. Her dewa ma kirdan de miheqeq yew yarên esto. La yew dewe ma kirdan esta ke hema vajêne pêro yarên ê. Ena dewe “Şêxsilmetan” a.

Wexto ke serra 2017 de tayina min a malimtî betal bibî, ez xwu rê şiyêne înşatan de xebetiyayne. Yeno mi vîr, ma tewr verî şiyî Zikleynî de xebetiyayî. Zikleynî zî dewanê Hêneyî ra yew a. Şarê ena dewe zaf xebetiyayne; tayêne dewar miqayt kerdêne, tayêne tutin û gilgil ramitêne, tayê zî rez û bostanan de şixulîyayne. Ena dewe zaf bêvenge bî, kê vatêne qey kes tede çinîk o. Yew dewa zaf dîndar bî coka tenya roja îneyî ameyne pêser. Ma uca des rojî xebetîyayî, semedo ke karê ma qediya, ma şiyî Şêxsilmetan.

Şêxsilmetan giredayeyê Pîranî yo. Labelê semedo ke dewa ma Cewze ra zaf nêzdî yo, têkilîya ma û ena dewe zaf esta. Dewijê ma û şarê Şêxsilmatan keynayî dayê yewbînan. Rewna ra tayê merdimê ma zî uca estê. Xwura ma seba ke inê merdimanê ma rê ban virazê şibî uca. Ma hê newe dest bi şixule kerdo, ez ewnîyaya ke yew ciwan ho xwu rê rayir şino. Mi dî yew mêrikî veng da, va “Melayo qinda, ser a?” Hela-hela! Eno çina bi nika? Mi dî, o ciwan zî peşmirîya û va “Ez ha şona keyê hecîyê qindayî.” Ena qale dewa ma de yan zî dewa Zikleynî de bivacîyayne, ganî sereyî biameyne şikitiş.

Ez ewnîyaya, sewbîna merdimî zî tim yewbînan dir yarî kenê, zere û teberê yewbînan rê nengan çînenê. Mi rê zaf ecêb ame. Çimkî seke ez qij biya, wexto ke qalê Şêxsilmetan biyêne, mi vatêne beno ke uca de şêxî zaf ê, pêro şaşbeste yê. Eno sebeb ra înan ra vanê “Şêxsilmetan”. Ewro zî xîyalê mi şikîyaybî…

Şan de ma ameyî keye. Pîyê mi va “Şima ewro se kerd?” Mi tay behsê karî kerd, dima mi va “Bawo, kar asan o. La Şêxsilametanijî hende asan nîyê!” Pîyê mi peşmirîya, va “Qey se biyo?” Mi ey rê qalê yarî û nenganê Şêxsilmetanijan kerd. Pîyê mi huya, va “Lacê mi Şêxsilametanijî wina yê.” Û dima dewam kerd, mi rê di hebî meselayî vatî.

Pîyê mi va “Rojêk yew Şêxsilametanij vano ‘Deware awre bo yan astewrine bo, ez fam kena.’ Yew dewijê ey vano ‘Yew mangaya mi esta, xeyrê xwu bêre biewnî bivîne, hela awr a yan astewrin a.’ Dewijê ey dima şino cînîya xwu ra vano ‘Cînek, nika filan kes yeno, ma şinê axur. Eke mi to ra va ‘Çila biyare.’ Ti vace ‘Fîtil şikiyayo.’ Ti nîyarê ha! Cîneke vana ‘Temam.’ Mêrik yeno, piya şinê axur. Eno dewij şino herinda manga de sereyê gayî tepîşeno û mêrikî ra vano ‘De bêre biewnî!’ Mêrik vano ‘Zere tarî yo. Yew çila çinê ya?’ Cînîya dewijî vana ‘Biyî çend rojî ke fitîlê çila şikiyayo, nêşixulîyena.’ Mêrik destê xwu erzeno pîzeyê heywanî, çarneno-çarneno û peynî de vano ‘Ena manga awr a!’ Dewij vano ‘Mi di zûranê to ra kerdo! Ena manga nîya, ga yo, ga!’

Yewna mesela zî ena ya: Şêxsilametanijî leqeban nanê yewbînan a. Mesela, yew merdim esto, nameyê ey Ehmed o. La ci ra vanê ‘Ijo’. Rojêk, Cewze ra tayê gedeyî û yew cîneka extiyare şinê dawarî. Gedeyî dawarê xwu miqayt nêkenê, şinê şeytanî kenê. Dewarê gedan şino dekeweno miyanê xeleyê enê Ijoyî. Ijo senî ke dûrî ra vecîyeno, gedeyî ca de bi vazdayiş remenê. Gedeyî yenê resenê verê cîneka extiyare. Cîneke pers kena vana ‘Gedeyên, şima qey remenê?’ Gedeyî vanê ‘Ijo yeno, Ijo!’ Cîneka extiyare zî lezûbez vazdana, şina serê yew dare. Mêrik yeno ke cîneke ha serê dare de. Pers keno vano ‘Lîla emê emê, ti qey şiya serê dare?’ Cîneke vana ‘Lacê mi, Ijo yeno Ijo!’ Mêrik vano ‘Lîla emê emê, Ijo ez a ez!’”